T�m b�t Trần Trung Đạo

Trong b�i thơ Giấc Mơ Nhỏ Của T�i, c� một đoạn t�i viết về s�ng Bến Hải:

Ch�o anh c�ng nh�n dệt từng tấm vải

Cho t�i l�m con thoi nhỏ tr�n tay

Để t�i nối hai bờ s�ng Bến Hải

Nối l�ng người vời vợi c�ch xa nhau.

Trong suốt 21 năm d�i đầy m�u v� nước mắt, từ 1954 đến 1975, Bến Hải kh�ng phải l� t�n của một d�ng s�ng, Hiền Lương kh�ng phải t�n của một chiếc cầu nhưng l� bức m�n sắt ngăn đ�i căn nh� d�n tộc, m�t vết dao cắt ngang l�ng đất nước. D� với ước mơ ch�n th�nh, được �m ấp trong l�ng từ khi c�n b� cho đến b�y giờ, mong được l�m một con thoi nh�n �i để nối hai bờ s�ng Bến Hải, t�i vẫn chưa một lần đặt ch�n l�n chiếc cầu định mệnh n�y.

Nhớ lại những ng�y c�n l� học sinh trung học, với đ�m bạn b� c�ng lớp, th�u dệt ước mơ. Một ng�y kia, khi đất nước kh�ng c�n tiếng s�ng, ch�ng t�i sẽ đạp xe xuy�n suốt ba miền. Ch�ng t�i sẽ bắt đầu từ Mũi C� Mau, v�ng đất cuối c�ng của tổ quốc v� đạp thẳng đến tận Ải Nam Quan.

Ch�ng t�i sẽ gh� thăm n�i M� Y�n, Tụy Động, Ch�c Động, nơi c�c tướng L� Triện v� Đinh Lễ đ� từng tử chiến với đại qu�n của Vương Th�ng, Phương Ch�nh, M� Kỳ. Ch�ng t�i sẽ gh� thăm Thi�n Trường, nơi Trần B�nh Trọng mắng v�o mặt kẻ th� trước khi bị ch�m. Đ�m đ�m nằm nghe tiếng s�ng vọng về b�n kia s�ng Thu Bồn, l�ng chợt đau khi nghĩ đến những người đang chết. D� nh�n danh bất cứ l� do g�, c�i chết của một người Việt Nam vẫn l� một điều đ�ng tiếc. Đất nước sẽ phải hết chiến tranh. Qu� hương rồi phải c� h�a b�nh. D�n tộc Việt Nam phải đi l�n.

Những th�n l�ng tối tăm phải được thắp s�ng bằng những nh� m�y điện hiện đại. Ước mơ của tuổi học tr� bao giờ cũng dể thương v� trong s�ng như mối t�nh đầu của hai kẻ y�u nhau m� kh�ng hề lo nghĩ đến chuyện nợ nần, cơm �o ng�y mai. Trong khao kh�t của những đứa b� lớn l�n trong chiến tranh như đ�n nai tơ kh�t nước, chẳng thể n�o ph�t họa nổi bức tranh về ng�y h�a b�nh rồi sẽ ra sao.

Chiến tranh cũng lớn nhanh c�ng với tuổi đời ch�ng t�i. Khi bước v�o đại học, cũng l� l�c ch�ng t�i hiểu rằng nguy�n nh�n v� kết quả của cuộc chiến kh�ng đơn giản như ch�ng t�i từng nghĩ. Nền h�a b�nh Việt Nam c� thể sẽ kh�ng đẹp như một bức tranh v�n thủy, c� c�nh đồng xanh, c� suối nước trong, c� đ�n nai tơ qu�y quần b�n nai mẹ. Viễn ảnh đen tối của một x� hội bị cai trị bởi một đảng duy nhất, một nền kinh tế tập trung, c�c t�n gi�o được xem như l� thuốc phiện, mọi quyền tư hữu sẽ bị tướt đoạt, c�c s�ng t�c kh�ng được ph�p xuất bản sẽ trở th�nh phản động, dần dần hiện r� ra.

Những h�nh ảnh v� t�i liệu về Tết Mậu Th�n, cuộc cải c�ch ruộng đất tại miền Bắc, Nh�n Văn Giai Phẩm, m�a xu�n Prague, m�a thu Hungary, m�a đ�ng Siberia, C�ng X� Nh�n D�n, nạn đ�i Trung Quốc, cuộc thanh trừng đẩm m�u của Stalin v.v�m� ch�ng t�i đ� đọc, bỗng dưng trở th�nh quan trọng.

L� những học tr� ch�n th�nh của lịch sử Việt Nam, ch�ng t�i cảm nhận rằng, chỉ c� sức mạnh d�n tộc mới hy vọng cản ngăn nổi thảm họa diệt vong đang đổ xuống sinh mệnh Việt Nam, chỉ c� � ch� của M� Linh, Bạch Đằng, Ch� Linh, Vạn Kiếp mới mong gi�p d�n tộc Việt Nam vượt qua sức c�n qu�t của d�ng tư tưởng ngoại lai đang x�m chiếm miền Nam. Nhưng sức mạnh đ� đang tiềm ẩn nơi đ�u trong buổi nhiễu nhương tang t�c của miền Nam.

V� giữa hố thẳm của ho�i nghi ngăn c�ch n�y, ai sẽ l� người dẫn dắt ch�ng t�i tr�n con đường gian nan t�m về lịch sử. Nh�n quanh kh�ng một b�ng người.

Thế hệ ch�ng t�i lớn l�n sau hiệp định Geneve. Ch�ng t�i bước v�o đời như những kh�n giả bước v�o rạp h�t khi vở thảm kịch Việt Nam đ� mở m�n từ nhiều năm trước.

Ch�ng t�i sờ soạng trong b�ng đ�m d�y đặc để t�m một chỗ đứng, t�m một hướng đi, t�m một c�u trả lời cho những cảnh m�u đổ đầu rơi đang diễn ra tr�n s�n khấu. Kh�ng c� tiếng trả lời. Chung quanh ch�ng t�i chỉ c� tiếng s�ng nổ vang v� th�y người đổ xuống. Chung quanh ch�ng t�i chỉ c� m�u v� nước mắt.

Ch�ng t�i m� mẫm đi t�m cội nguồn d�n tộc trong đi�u t�n đổ n�t của qu� hương như những đứa con lạc mẹ. Ch�ng t�i g� cửa mọi căn nh�, hỏi thăm từng thầy dạy học, k�nh viếng c�c Cha, đảnh lễ c�c Thầy. Nhưng tại mỗi nơi, mỗi người, d�n tộc mang một v�c d�ng kh�c nhau, một định nghĩa kh�c nhau v� được hiểu một c�ch kh�c nhau. Ch�ng t�i c� cảm tưởng d�n tộc của Cha kh�ng phải l� d�n tộc của Thầy, d�n tộc của những người sống nhờ v�o chiến tranh kh�ng phải l� d�n tộc của người đang chịu đựng chiến tranh.

Mặc d� kiến thức về lịch sử c�n n�ng cạn, x� hội ch�ng t�i lớn l�n c�n đầy bất c�ng sai tr�i, sau những năm học hỏi, t�m t�i, ch�ng t�i hiểu được một điều v� c�ng hệ trọng v� căn bản, rằng để c� h�a b�nh trước hết phải bảo vệ được miền Nam. Miền Nam l� điểm tựa của niềm hy vọng d�n tộc. '

Ch�ng t�i c� thể kh�ng đồng � với ch�nh quyền nhiều điểm nhưng kh�ng phải v� thế m� ngoảnh mặt quay lưng. Ch�ng t�i c� thể kh�ng đồng � với Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu nhiều điều �ng n�i, nhưng kh�ng thể kh�ng đồng � với c�u �Đất nước mất l� mất tất cả.� V�ng, đối với đồng b�o miền Nam, mất miền Nam l� mất tất cả.

Buổi s�ng khi Nguyễn Th�nh Trung n�m hai tr�i bom xuống Dinh Độc Lập. Đứng tr�n h�nh lang đại học, ch�ng t�i �m thầm van v�i cho bom đừng tr�ng nhằm �ng Thiệu.

�ng Nguyễn Văn Thiệu phải sống. Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu của nước Việt Nam Cộng H�a phải sống. Trong ho�n cảnh nầy chẳng c�n ai nữa. Mọi thay đổi chỉ g�y th�m bất ổn m� th�i.

Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu d� c� mu�n vạn lỗi lầm, d� độc t�i hay tham nhũng, đồng b�o miền Nam cũng sẽ tha thứ hết, sẽ qu�n hết để c�ng chiến đấu cho nền Cộng H�a non trẻ v� đ�ng thương của ch�ng ta c�n tồn tại.

Đ�y kh�ng phải l�c để đổ thừa v� trời l�m n�n mưa b�o nhưng l� l�c c�ng nhau t�t nước. Tương tự, đ�y kh�ng phải l� l�c để tr�ch cứ Tổng Thống Thiệu hay Thủ Tướng Khi�m m� l� l�c nắm lấy tay nhau, y�u thương nhau, chuyền cho nhau ch�t lửa ấm của t�nh người Việt Nam, đọc lớn cho nhau nghe từng trang sử h�o h�ng của d�n tộc. Hai B� Trưng, Trần B�nh Trọng, Ho�ng Diệu, Nguyễn Tri Phương, Lương Ngọc Quyến, Phạm Hồng Th�i, Nguyễn Thị Giang v� bao nhi�u tấm gương trung liệt kh�c như những vầng trăng mu�n đời s�ng soi trời đất Việt. Nếu con người chỉ c� một lần chết th� đẹp nhất vẫn l� được chết cho đất nước.

Người Ph�p đ� đến v� đi. Người Mỹ đ� đến v� đang ra đi, nhưng miền Nam phải tồn tại. Tồn tại d� phải chịu đựng nhiều hy sinh. Ngo�i Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, trong thời điểm nầy kh�ng c�n ai đủ sức đương đầu với Cộng Sản. Cộng Sản hẳn nhi�n biết điều đ�. Họ chỉ mong Tổng Thống Thiệu ra đi. Một trong những điều kiện đ�m ph�n do Cộng Sản đưa ra trong những ng�y cuối th�ng Tư năm 1975 l� Tổng Thống Thiệu phải ra đi.

Thật ra, đ� chỉ l� tr� bịp v� hơn ai hết họ biết rằng Tổng Thống Thiệu ra đi chắc chắn sẽ để lại một miền Nam hỗn loạn v� tan n�t về mọi mặt. Nhờ vậy họ sẽ dễ bề chiếm đoạt. Nhưng rồi niềm hy vọng mong manh cuối c�ng của thế hệ ch�ng t�i cũng tan vỡ như những chiếc bong b�ng nước trong cơn mưa trước lễ b�n giao Tổng Thống chiều 28 th�ng Tư năm 1975. Tổng Thống Thiệu ra đi.

T�i lặng người khi nghe đ�i BBC loan b�o Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu vừa đặt ch�n đến phi trường Đ�i Bắc, chặng đầu ti�n tr�n đường lưu vong của �ng. Tổng thống Thiệu ra đi, kh�ng phải chỉ mang theo 16 tấn v�ng như người đời đồn đ�i. Điều đ�, d� c� thật chăng nữa, với ch�ng t�i cũng kh�ng quan trọng. Nhưng quan trọng ở chỗ, �ng đ� mang theo của t�i v� bạn b� t�i ch�t niềm tin c�n lại nơi c�c vị l�nh đạo miền Nam.

Khi đứng nh�n những chiếc trực thăng từng đợt cất c�nh tr�n s�n thượng của c�c cao ốc trong th�nh phố, cảnh c�c bộ trưởng, thứ trưởng ch�nh phủ Việt Nam Cộng H�a được đặc ơn di tản chen lấn nhau trước t�a đại sứ Mỹ, ch�ng t�i cảm thấy bơ vơ, bẽ b�ng v� giận dữ.

Bơ vơ khi nghĩ tới ng�y mai, bẽ b�ng khi nhớ lại những lời c�c ch� b�c vừa hứa với ch�ng t�i mấy ng�y trước đ�, v� giận dữ trước sự phản bội của những người l�nh đạo quốc gia. V�ng bạc c� thể t�m lại được, của cải c� thể l�m lại được nhưng niềm tin th� rất kh�.

Giữa giờ ph�t gần như tuyệt vọng đ�, giữa l�c tiếng k�u bi thảm của nh�n d�n miền Nam tưởng như đang vỡ tung cả thượng tầng kh� quyển, t�i đ� t�m thấy d�n tộc m�nh. D�n tộc t�i l� đo�n người vừa di tản từ ngo�i Trung đang sống l�y lất dọc bờ biển Vũng T�u; l� những đứa b� đang bơ vơ tr�n đường phố S�i G�n; l� những người l�nh đang đứng chờ địch với những vi�n đạn cuối c�ng b�n n�y cầu T�n Thuận; l� những chiến binh đang đếm những bước đau thương tủi nhục trở về qu� qu�n chờ đợi g�ng xiềng t� tội; l� những người đ� chết tr�n những chuyến hải h�nh tuyệt vọng giữa biển Đ�ng; l� những anh h�ng đ� chọn cho m�nh c�ch chết vinh quang hơn l� rơi v�o tay Cộng Sản.

V� d�n tộc t�i l� giọt nước mắt của b� mẹ nhỏ xuống trong đ�m 30 th�ng Tư khi biết đứa con trai duy nhất của m�nh vừa hy sinh trong giờ ph�t cuối c�ng của cuộc chiến Việt Nam.

V� với ch�ng t�i, những thanh ni�n tr�n tuổi hai mươi, giấc mơ đạp xe xuy�n suốt ba miền �m ấp từ thời Trung Học cũng đ� chết non ngay sau ng�y 30 th�ng 4 năm 1975. Th�nh phố, con đường, ng�i trường vẫn c�n đ� nhưng tất cả đ� bị đổi thay t�n. Ng�y xưa, �nh trăng chảy v�o t�m hồn t�i những d�ng thơ y�u người v� y�u đời. Sau 1975, nằm trong căn nh� kh�ng v�ch tr�n v�ng Kinh Tế Mới, �nh trăng v�ng như những vết dao đ�m v�o l�ng t�i bao tủi buồn, đau x�t. Trong 6 năm ở lại S�i G�n, t�i sống trong t�m trạng chờ đợi một điều g� sắp xảy ra cho m�nh v� cho đất nước.

T�i đ� sống như một người sống tạm tr�n qu� hương cho đến ng�y vượt biển ra đi.

Hai mươi ch�n năm qua, t�i đ� c� dịp đọc v� nghe, tuy kh�ng hết, nhưng cũng kh� nhiều hồi k�, s�ch vở, b�o ch�, diễn văn của c�c ch� b�c từng đ�ng vai tr� l�nh đạo miền Nam đang lưu vong ở hải ngoại. Phần lớn, ngo�i việc biện minh cho sự thất bại v� việc bỏ đi sớm của m�nh, đ� cố gắng giải th�ch l� do tại sao miền Nam, với một qu�n đội tinh nhuệ như thế, với những tướng l�nh cầm qu�n t�i ba thao lược như thế, đ� bị mất về tay Cộng Sản.

L� do được nhiều t�c giả viện dẫn cũng chẳng kh�c g� nhiều so với diễn văn cuối c�ng của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu đ� đọc trong đ�m từ chức của �ng 29 năm trước. Nguy�n nh�n ch�nh vẫn l� v� Mỹ đ� ngưng viện trợ qu�n sự, đ� bỏ rơi Việt Nam, đ� gi�n tiếp d�ng hiến miền Nam cho Cộng Sản.

Hẳn nhi�n kh�ng ai phủ nhận sự bu�ng tay của Mỹ l� cơn gi� trực tiếp mang đến sự sụp đổ nhanh ch�ng của miền Nam. Tuy nhi�n, nếu t�i dựa v�o lập luận của c�c ch� b�c, để hỏi ngược lại qu� ch� b�c rằng nếu Hoa Kỳ tiếp tục viện trợ cho Việt Nam Cộng H�a th� phải chăng miền Nam sẽ kh�ng bao giờ mất? C�u trả lời sẽ kh�ng ngắn gọn v� dễ d�ng.

Về mặt kh�ch quan, Việt Nam Cộng H�a c� một qu�n lực h�ng hậu, tinh nhuệ nhất Đ�ng Nam � đ� được chứng minh qua những chiến t�ch lẫy lừng trong việc bảo vệ An Lộc, t�i chiếm Cổ Th�nh, trấn giữ Bồng Sơn, Thường Đức v.v�V�ng, nhưng một đạo qu�n, d� tinh nhuệ bao nhi�u, c�c tướng l�nh d� t�i ba thao lược bao nhi�u, trong một cuộc chiến chỉ nhằm mục đ�ch tự vệ v� k�o d�i qu� l�u, cũng kh�ng thể thắng một đạo qu�n x�m lược, cuồng t�n v� kh�ng từ chối bất cứ một phương tiện g� để đạt được mục đ�ch th�n t�nh miền Nam. Những ai c�n ở lại S�i G�n sau 1975 chắc đ� c� nhiều cơ hội để thấy được sự kh�c nhau giữa hai người l�nh.

H�y xem h�nh ảnh một người l�nh miền Nam đầy nh�n �i bao dung v� rất l� con người như nh� thơ Nguyễn Bắc Sơn nhắn gởi mấy anh du k�ch:

ta vốn hiền kh�, ta l� l�nh cậu

đi h�nh qu�n rượu đế vẫn mang theo

mang trong đầu những � nghĩ trong veo

xem chiến cuộc như tai trời �ch nước

ta bắn tr�ng ngươi v� ngươi bạc phước

v� căn phần ngươi xui khiến đ� th�i.

(Chiến Tranh v� T�i, thơ Nguyễn Bắc Sơn)

hay nh� thơ Trần Ho�i Thư đối xử với t� binh:

Trong t�i ta một g�i thuốc chuồn

Bắt t� binh mời điếu thuốc thơm

�ể thấy miền Nam l�nh hiền gh� gớm

Mấy năm trời gi�y da bẹt g�t

Ng�y l�nh lương về chợ dưỡng qu�n.

(Ta L�nh Miền Nam, Thơ Trần Ho�i Thư)

Những h�nh ảnh dể thương đ� tương phản biết bao nhi�u khi so với thơ Tố Hữu d�ng để đầu độc những người l�nh Cộng Sản:

Ch�ng ta đang ở tr�n đầu ch�ng n�

Đại b�c ta sau r�m tre ngảnh cổ

Tr�ng xuống khoanh đồi nọ

Ngon như một đĩa thịt b� tươi

Ở dưới kia ch�ng n� đang cười

Cười đi nh� c�c con ơi rồi chết... (Bắn Đi, thơ Tố Hữu)

Khi v� những người b�n kia chiến tuyến, d� người đ� l� Ph�p, Mỹ hay đồng b�o c�ng m�u mủ với m�nh, như một đĩa thịt b� tươi, quả thật trong người Tố Hữu đ� kh�ng c�n một ch�t g� để gọi l� nh�n t�nh.

Người l�nh Cộng Sản bị m� hoặc bởi một � thức hệ vong bản khủng khiếp đến nỗi chỉ biết hận th�, đấu tranh, giết ch�c. Suốt đời họ được huấn luyện để n�i dối, dối c� hệ thống, dối một c�ch hồn nhi�n v� dối trong cả những chuyện hiển nhi�n nhất. Nhiều người nghi�n cứu cuộc chiến Việt Nam cho đến nay vẫn thắc mắc rằng, l�m thế n�o một miền Nam h�ng mạnh lại dễ d�ng mất về tay những anh ch�ng khờ khạo từ trong rừng xuất hiện.

Đơn giản bởi v� nếu c�c anh kh�ng khờ khạo th� đ� kh�ng chiếm được miền Nam. Nếu c�c anh biết thế n�o l� � nghĩa của hai chữ chọn lựa v� c� quyền chọn lựa một cuộc đời để sống, th� c�c anh kh�ng dại g� chọn để chết. Thanh ni�n miền Bắc bị đầu độc rằng đồng b�o miền Nam đang đ�i kh�t v� ng�y đ�m chờ đợi họ v�o để "giải ph�ng khỏi x�ch xiềng đế quốc." Thế nhưng thực tế đ� tr�i ngược. Đồng b�o miền Nam đ� bỏ cả l�ng mạc, ruộng vườn, nh� cửa, lưng c�ng mẹ gi�, tay bế con thơ để t�m đường v�o Nam l�nh nạn.

Cuối thế kỷ 20, nhưng thanh ni�n miền Bắc vẫn c�n được dạy để tin rằng �Trăng Trung Quốc tr�n hơn trăng nước Mỹ v� đồng hồ Li�n-x� tốt hơn đồng hồ Thụy Sỹ.� Một đoạn trong b�i thơ �ịa Ngục Kh�ng Cửa Sổ của Việt Phương, thư k� ri�ng của Phạm Văn Đồng viết tại H� Nội năm 1972 sau một chuyến được xuất ngoại với ph�i đo�n ngoại giao Cộng Sản:

T�i đ� đến Paris phồn hoa tr�ng lệ

�i dưới trời tuyết lạnh

T�i ngẩn ngơ từng g�c phố con đường

Sao t�i thấy cảnh thanh b�nh xa lạ

Từng đ�n chim quanh quẩn dưới ch�n người

Cuộc sống nơi đ�y t�i n�o c� biết

Nhưng nhận ra ngay qua những nụ cười

Ở nơi đ� t�i thấy rất nhiều kh�c lạ

So với điều người ta dạy cho t�i

V� từ đ� hồn t�i bỗng "CỬA MỞ"

T�i kh�c thầm cho d�n tộc của t�i

Hỡi Nh�n Loại! H�y gi�m t�i mở cửa

Bao nhi�u người đang ngu muội lầm than

Trong địa ngục khổng lồ kh�ng cửa sổ.

Thật vậy, từ sau 1954, miền Bắc Việt Nam ch�m trong b�ng đ�m d�i kh�ng một �nh trăng sao. Nửa đất nước l� một địa ngục lầm than kh�ng cửa sổ.

Theo h�ng th�ng tấn AP, ng�y 4 th�ng 4 năm 1995, nh� cầm quyền Cộng Sản Việt Nam đ� ước lượng số người Việt Nam, trong đ� c� qu�n đội hai b�n, đ� chết trong 21 năm chiến tranh l� 5 triệu 1 trăm ng�n người. Con số đ� đại diện cho 12 phần trăm của to�n bộ d�n số Việt Nam trung b�nh trong giai đoạn 1954-1975. Con số thật sự c� thể c�n cao hơn nữa v� nh� cầm quyền H� Nội trong suốt thời kỳ chiến tranh chưa một lần c�ng bố tổn thất về ph�a họ.

D� sai số bao nhi�u, năm triệu một trăm ng�n người chết v� mất t�ch quả thật qu� lớn trong một cuộc chiến địa phương tr�n một v�ng đất nhỏ hẹp về địa l� v� về d�n số như Việt Nam. C�u n�i "Miền Nam trong tr�i tim t�i" của Hồ Ch� Minh đ� phải đổi bằng 5 triệu mạng sống của nh�n d�n Việt Nam v� tội ở hai miền. Số lượng người Việt đ� chết trong chiến tranh Việt Nam c�n cao hơn cả tổng số 4 triệu 6 trăm ng�n người Do Th�i bị giết trong thế chiến thứ hai. Đ� l� chưa kể h�ng trăm ng�n thương binh đang đếm những ng�y t�n tr�n đường phố Hải Ph�ng, H� Nội.

Đ� l� chưa kể tội �c của giới l�nh đạo Cộng Sản đối với h�ng trăm ng�n sĩ quan v� vi�n chức Việt Nam Cộng H�a bị đ�y ải trong những trại tập trung d� man rải r�c khắp ba miền. Đ� l� chưa kể số phận của một trăm năm chục ng�n "c� g�i v�t ch�ng tải đạn" đ� đ�nh mất tuổi thanh xu�n trong rừng s�u nước độc Trường Sơn. Một đoạn trong b�i thơ viết về nỗi đau của một người đ�n b� hai đời l�m mẹ, chăm s�c cho đứa con g�i đ� gởi lại Trường Sơn đ�i ch�n ng� ngọc:

Con trở về sau cuộc chiến tranh

Kh�ng ch�ng trai n�o đưa tiễn

Kh�ng c�n nữa lời thề non hẹn biển

Mẹ l� người duy nhứt đ�n đưa con

Ừ, th� con về với mẹ

Ng�i nh� ta bao năm rồi đơn lẻ...

Mẹ h�i hoa bưởi về gội t�c cho con đ�y

�i m�i t�c xanh d�i dưới b�n tay nhăn của mẹ

V�m ngực con vẫn căng tr�n sức trẻ

Mẹ run l�n khi chạm v�o đ�i ch�n ng� ngọc của con

Gửi lại chiến trường

Sự im lặng c�n đau đớn hơn ng�n lần tiếng nấc

Con ơi, l�m sao mẹ quen được nỗi mất m�t n�y ! ...

(Trầm Hương, Hai Đời L�m Mẹ)

D� b�n n�y hay b�n kia Bến Hải, nỗi đau của b� mẹ Việt Nam n�o cũng giống như nhau. Bao nhi�u m�u Việt Nam đ� đổ? Bao nhi�u xương Việt Nam đ� rơi? Bao nhi�u thế hệ Việt Nam đ� bị n�m v�o l� lửa của bạo t�n v� tham vọng? Bao nhi�u t�i nguy�n đ� bị t�n ph�? Con số thật sự sẽ kh�ng bao giờ được biết.

-- Moi ban vao Trần Trung Đạo (trantrungdao@aol.com), November 07, 2004

Answers

Response to Nửa Thế Kỷ, Một Dòng Sông

Nỗi khổ đau của dân tộc Việt Nam sẽ không một ngôn ngữ nào tả được. Giới lãnh đạo Cộng Sản mỗi khi cất tiếng là nói về tổ quốc, nói về nhân dân nhưng họ đã làm gì cho đất nước Việt Nam ngoài tội ác diệt chủng đối với nhân dân Việt Nam? Về mặt chủ quan, tại miền Nam trong suốt thời gian 21 năm từ ngày đất nước chia đôi, thành thật mà nói, chính nghĩa quốc gia dân tộc chưa bao giờ được xiển dương đúng mức. Miền Nam có chính nghĩa và chiến đấu dưới ngọn cờ bảo vệ tự do nhưng các nhà lãnh đạo miền Nam không trang bị cho họ và nhân dân miền Nam một ý thức dân tộc có hệ thống khả dĩ có thể đương đầu với hệ lý luận Cộng Sản. Ý thức dân tộc là điều kiện quyết định trong một cuộc chiến tranh ý thức hệ. Ý thức dân tộc là niềm tin của mỗi người dân vào truyền thống anh hùng, bất khuất, độc lập, khai phóng, tự chủ và các giá trị cao đẹp khác đã hun đúc nên nền văn hóa Việt Nam. Ý thức dân tộc giúp các nhà lãnh đạo chọn lựa các chính sách đúng, phù hợp với nhu cầu căn bản của người dân cũng như phù hợp với đà tiến hóa của nhân loại.

Ý thức dân tộc giúp chúng ta thấy được những nhu cầu bức thiết ngay trước mắt và cả hướng đi lâu dài của đất nước trong thời đại mới, kỷ nguyên mới. Ý thức dân tộc giúp chúng ta hy sinh mà không cầu tư lợi và giữ được niềm tin ngay trong lúc cô đơn và đau đớn nhất. Ý thức dân tộc giúp chúng ta có được đức tính bao dung, bỏ qua được những bất đồng nhỏ nhặt giữa những người cùng chiến tuyến với nhau. Quý chú bác lãnh đạo miền Nam hiện đang lưu vong ở hải ngoại, trong giờ phút tĩnh lặng và chân thành nhất của tâm hồn, xin tự hỏi, trong thời kỳ còn nắm quyền hạn trong tay, quý chú bác đã xây dựng cho chính mình và các thế hệ lãnh đạo Việt Nam tương lai một hệ ý thức quốc gia dân tộc nào chưa? Nếu câu trả lời là chưa thì khoan đổ thừa cho Henry Kissinger, Richard Nixon hay Gerald Ford đã làm chúng ta mất nước, và nếu câu trả lời là chưa thì cũng khoan trách tại sao Mỹ không viện trợ khẩn cấp 300 triệu Mỹ kim, mà cho dù 3 tỉ Mỹ kim đi nữa, thì số phận miền Nam, cuối cùng, cũng không khác bao nhiêu.

Vẫn biết số phận của một nước nhược tiểu chẳng khác gì số phận của trái banh, sân cỏ trong trận cầu quốc tế, dù ai đi nữa cũng khó xoay ngược được thế cờ. Tuy nhiên, như người xưa đã nói "Tận nhân lực tri thiên mệnh", ít ra, quý chú bác cũng nên tận tụy hy sinh cho đất nước của chính mình trước khi đổ thừa cho ai khác. Một số không ít các nhà lãnh đạo miền Nam, từng là sĩ quan trong quân đội Pháp hay đã phục vụ trong chính quyền thuộc địa Pháp. Mặc cảm hợp tác với Pháp đã làm cho họ xa cách, và trong nhiều trường hợp đã trở thành đối nghịch với cảm tình vốn có của dân chúng đối với cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp của dân tộc Việt Nam. Thái độ "có tật giật mình" đó ảnh hưởng tai hại đến các chính sách đối với văn nghệ sĩ và các tác phẩm yêu nước được sáng tác trước 1954, ảnh hưởng tiêu cực trong phương pháp tuyên truyền, địch vận và cả trong khả năng kích thích lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam trong trận chiến một mất một còn với Cộng Sản.

Một bản nhạc "Tiếng Hát Sông Lô" của Phạm Duy, một bài thơ "Bên Kia Sông Đuống" của Hoàng Cầm đã làm chú bác khó chịu rồi thì làm sao tạo được niềm tin trong các thế hệ thanh niên miền Nam. Đọc lại lịch sử, ngay từ hiệp ước Giáp Tuất 1847, thực dân Pháp đã bắt đầu theo đuổi chính sách chia ba miền để dể bề cai trị. Chính sách đó, không tránh khỏi, đã thu hút một số người Việt tại miền Nam theo Pháp hay hoạt động trong khuôn khổ luật định của Pháp. Nếu thực dân Pháp, vì một lý do nào khác đã theo đuổi chính sách "Bắc kỳ tự trị", thì người Việt miền Bắc cũng sống trong một hoàn cảnh chính trị tương tự như thế mà thôi. Mặc dù lớn lên trong một hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của miền Nam, các nhà cách mạng miền Nam đã thể hiện lòng yêu nước theo những phương cách thích hợp với hoàn cảnh chính trị tại miền Nam và điều kiện trưởng thành của họ. Nhiều nhà yêu nước đã tranh đấu công khai, hợp pháp, và tìm cách thay đổi vận mệnh đất nước bằng cuộc vận động dân chủ ôn hòa, tuy có thể chậm hơn nhưng bền vững. Các tư tưởng dân chủ Châu Âu của Jean-Jacques Rousseau, Montesquieu cũng đã qua cánh cửa tâm hồn khai phóng của Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh mà du nhập vào Việt Nam.

Và nhờ đó, miền Nam đã trở thành chiếc nôi của nền dân chủ Việt Nam thời hiện đại. Thật cảm động biết bao khi đọc lời kể của nhà cách mạng Nguyễn An Ninh về chuyện đi Pháp của ông: "Trước khi tôi rời khỏi xứ để sang đây du học, cha tôi đã dẫn tôi lên lăng ông Lê Văn Duyệt và bắt tôi phải thề trước mộ của Ngài Tả Quân rằng: Tôi không bao giờ chạy theo danh lợi sau khi đã thành tài, mà phải đem tài năng đã học được phục vụ cho công cuộc giải phóng giống nòi thoát khỏi ách nô lệ của Pháp.

Tôi nguyện đeo đuổi đến cùng chí hướng của mình dù phải hy sinh cả cuộc đời." (Theo Lê Tùng Minh trong biên khảo "Nguyễn An Ninh, Nhà Cách Mạng Dân Chủ Tiền Phong Trong Lịch Sử Hiện Đại Việt Nam"). Không ai phủ nhận lòng yêu nước của các nhà cách mạng Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu, Nguyễn Thái Học chủ trương cứng rắn đối với thực dân Pháp, nhưng để nhìn xa vào tương lai dân tộc, thì phương cách đấu tranh ôn hòa, trực diện, tiết kiệm máu xương của những nhà tư tưởng Duy Tân như Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh thích hợp với xu hướng phát triển của thời đại hơn.

Năm 1925, chàng thanh niên 25 tuổi Nguyễn An Ninh đã nói những lời như tiên tri: "Đối với nước Annam ngày nay (năm 1925), giành lại độc lập là quá sớm. Vì chúng ta chưa đủ sức gìn giữ độc lập đó, và sẽ mất nó ngay hôm sau ngày chiến thắng. Chúng ta chưa có đầy đủ ý thức kỷ luật và ý thức khoa học cần thiết đã tạo thành sức mạnh cần thiết cho các dân tộc văn minh, hiện đại."

(Theo Lê Tùng Minh, đã dẫn ở trên). Các nhà lãnh đạo miền Nam, thay vì nối tiếp sự nghiệp của Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh, Phan Văn Hùm v.v.. vận dụng sức mạnh dân tộc cùng lúc với mở mang dân trí, can đảm giải thích hoàn cảnh khó khăn của cá nhân họ và thể hiện lòng yêu nước bằng các chương trình canh tân đất nước cụ thể, đã xô đẩy nhau vào những cuộc tranh quyền đoạt lợi triền miên.

Trong khi giới lãnh đạo Cộng Sản đồng hóa cuộc cuộc chiến tranh chống Mỹ, là bước nối tiếp tự nhiên của cuộc chiến tranh chống Pháp, thì các nhà lãnh đạo miền Nam, vì lý do cá nhân hay vì thiếu kiến thức chính trị, không thể chứng minh đó là hai cuộc chiến hoàn toàn khác biệt về mục đích, chẳng những không liên hệ gì nhau mà còn mâu thuẫn nhau.

Cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp là cuộc chiến đầy chính nghĩa của toàn dân và cuộc chiến Việt Nam sau 1954 là chiến tranh ý thức hệ xâm lược nhằm xích hóa Việt Nam. Đảng Cộng Sản như loài dây chùm gởi độc hại đang hút dần chất nhựa nguyên trên cây cổ thụ bốn ngàn năm Việt Nam. Do đó, cơ sở lý luận quyết định và cốt tủy để thắng được Cộng Sản là tách họ ra khỏi dân tộc và chứng minh tính mâu thuẫn, tính đối kháng, tính phản khoa học trong khẩu hiệu "Dân tộc và Chủ Nghĩa Xã Hội" mà họ cho là mục tiêu Việt Nam đang hướng tới. Nửa thế kỷ, một dòng sông. Năm mươi năm, một bài học đầy xương máu. Vận mệnh dân tộc đã đặt trên vai quý chú bác những trọng trách quá nặng nề so với khả năng gánh vác của quý chú bác. Quý chú bác đã đi qua một chặng đường dài, dù thành công hay thất bại cũng đã là lịch sử. Kinh nghiệm của quý chú bác sẽ là những bài học cần thiết cho các thế hệ mai sau. Những điều quý chú bác viết, trong chân thành và trân trọng, sẽ là những tài liệu lịch sử vô cùng quý giá. Những chiếc lá vàng sẽ rụng đi nhưng chồi xanh sẽ mọc. Tuổi trẻ Việt Nam học lịch sử không phải để rồi trách móc các thế hệ ông cha nhưng học để làm lịch sử, để tránh những vết xe đã một thời làm nghiêng đổ non sông, và quan trọng nhất, để biết giữ gìn văn hóa Việt Nam.

Nhà cách mạng Nguyễn An Ninh đã nói trong buổi diễn thuyết đầu tiên của ông tại Sài Gòn năm 1923: “Dân tộc nào để cho nền văn hóa ngoại bang ngự trị thì không thể độc lập thật sự vì văn hóa là tâm hồn của dân tộc.” Lời nói của nhà cách mạng Nguyễn An Ninh 80 năm trước đến hôm nay vẫn còn là tiếng kêu trầm thống. Năm mươi năm qua, nền trời văn hóa Việt Nam đã và đang bị che khuất bởi những đám mây đen, từ Nho Giáo lạc hậu đến Thực Dân bóc lột và hôm nay Cộng Sản độc tài. Câu nói của chàng thanh niên Việt Nam 23 tuổi Nguyễn An Ninh, vì thế, xứng đáng là kim chỉ nam cho thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay. Câu ngạn ngữ Đông phương nhưng rất phổ biến ở Tây phương: "Đừng nguyền rủa bóng tối mà hãy thắp lên ngọn nến" chưa bao giờ ý nghĩa hơn hôm nay. Việt Nam sẽ có tự do và no ấm. Đêm dài độc tài Cộng Sản sẽ tan đi trong bình minh dân chủ. Vâng. Nhưng để đạt được các mục tiêu đó, trước hết, mỗi người Việt, dù ở đâu, hãy thắp lên trong lòng mình ngọn nến được làm bằng chất liệu thuần túy Việt Nam. Đừng đổ thừa ai và cũng không nên hoàn toàn trông cậy vào ai khác để mang cơm no áo ấm đến cho dân tộc mình.

Nhà cách mạng Phan Chu Trinh đã phát biểu khi Thống Đốc Pháp thẩm vấn ông tại Côn Đảo 1908: "Người nước Nam chui núp dưới chính thể chuyên chế trên ngàn năm, chưa có tư cách quốc dân độc lập, dầu có nhờ cậy sức nước ngoài thì chỉ diễn cái trò "dịch chủ tái nô" không có ích gì." (Theo Vọng Đông, Danh Nhân Cách Mạng Việt Nam). Năm mươi năm là một quảng đường dài. Chúng ta đã hơn một lần trể hẹn với non sông, nhưng không phải vì thế mà không còn cơ hội nào khác. Cơ hội vẫn còn đó nếu chúng ta biết đoàn kết, thấy được hướng đi chung của dân tộc và thời đại. Chúng ta có nhiều quá khứ nhưng đất nước chỉ có một tương lai, đó là tương lai tự do, dân chủ, nhân bản và khai phóng cho những ai, sau những điêu tàn đổ vỡ, còn biết nhận ra nhau, còn biết yêu thương mảnh đất thiêng liêng, vinh quang và thống khổ Việt Nam. Trần Trung Đạo

-- Moi ban vao Trần Trung Đạo (trantrungdao@aol.com), November 07, 2004.

Response to Nửa Thế Kỷ, Một Dòng Sông

Xin tiep theo phan tren bi hu...

Nỗi khổ đau của d�n tộc Việt Nam sẽ kh�ng một ng�n ngữ n�o tả được. Giới l�nh đạo Cộng Sản mỗi khi cất tiếng l� n�i về tổ quốc, n�i về nh�n d�n nhưng họ đ� l�m g� cho đất nước Việt Nam ngo�i tội �c diệt chủng đối với nh�n d�n Việt Nam? Về mặt chủ quan, tại miền Nam trong suốt thời gian 21 năm từ ng�y đất nước chia đ�i, th�nh thật m� n�i, ch�nh nghĩa quốc gia d�n tộc chưa bao giờ được xiển dương đ�ng mức. Miền Nam c� ch�nh nghĩa v� chiến đấu dưới ngọn cờ bảo vệ tự do nhưng c�c nh� l�nh đạo miền Nam kh�ng trang bị cho họ v� nh�n d�n miền Nam một � thức d�n tộc c� hệ thống khả dĩ c� thể đương đầu với hệ l� luận Cộng Sản. � thức d�n tộc l� điều kiện quyết định trong một cuộc chiến tranh � thức hệ. � thức d�n tộc l� niềm tin của mỗi người d�n v�o truyền thống anh h�ng, bất khuất, độc lập, khai ph�ng, tự chủ v� c�c gi� trị cao đẹp kh�c đ� hun đ�c n�n nền văn h�a Việt Nam. � thức d�n tộc gi�p c�c nh� l�nh đạo chọn lựa c�c ch�nh s�ch đ�ng, ph� hợp với nhu cầu căn bản của người d�n cũng như ph� hợp với đ� tiến h�a của nh�n loại. � thức d�n tộc gi�p ch�ng ta thấy được những nhu cầu bức thiết ngay trước mắt v� cả hướng đi l�u d�i của đất nước trong thời đại mới, kỷ nguy�n mới. � thức d�n tộc gi�p ch�ng ta hy sinh m� kh�ng cầu tư lợi v� giữ được niềm tin ngay trong l�c c� đơn v� đau đớn nhất. � thức d�n tộc gi�p ch�ng ta c� được đức t�nh bao dung, bỏ qua được những bất đồng nhỏ nhặt giữa những người c�ng chiến tuyến với nhau. Qu� ch� b�c l�nh đạo miền Nam hiện đang lưu vong ở hải ngoại, trong giờ ph�t tĩnh lặng v� ch�n th�nh nhất của t�m hồn, xin tự hỏi, trong thời kỳ c�n nắm quyền hạn trong tay, qu� ch� b�c đ� x�y dựng cho ch�nh m�nh v� c�c thế hệ l�nh đạo Việt Nam tương lai một hệ � thức quốc gia d�n tộc n�o chưa? Nếu c�u trả lời l� chưa th� khoan đổ thừa cho Henry Kissinger, Richard Nixon hay Gerald Ford đ� l�m ch�ng ta mất nước, v� nếu c�u trả lời l� chưa th� cũng khoan tr�ch tại sao Mỹ kh�ng viện trợ khẩn cấp 300 triệu Mỹ kim, m� cho d� 3 tỉ Mỹ kim đi nữa, th� số phận miền Nam, cuối c�ng, cũng kh�ng kh�c bao nhi�u. Vẫn biết số phận của một nước nhược tiểu chẳng kh�c g� số phận của tr�i banh, s�n cỏ trong trận cầu quốc tế, d� ai đi nữa cũng kh� xoay ngược được thế cờ. Tuy nhi�n, như người xưa đ� n�i "Tận nh�n lực tri thi�n mệnh", �t ra, qu� ch� b�c cũng n�n tận tụy hy sinh cho đất nước của ch�nh m�nh trước khi đổ thừa cho ai kh�c. Một số kh�ng �t c�c nh� l�nh đạo miền Nam, từng l� sĩ quan trong qu�n đội Ph�p hay đ� phục vụ trong ch�nh quyền thuộc địa Ph�p. Mặc cảm hợp t�c với Ph�p đ� l�m cho họ xa c�ch, v� trong nhiều trường hợp đ� trở th�nh đối nghịch với cảm t�nh vốn c� của d�n ch�ng đối với cuộc chiến tranh chống thực d�n Ph�p của d�n tộc Việt Nam. Th�i độ "c� tật giật m�nh" đ� ảnh hưởng tai hại đến c�c ch�nh s�ch đối với văn nghệ sĩ v� c�c t�c phẩm y�u nước được s�ng t�c trước 1954, ảnh hưởng ti�u cực trong phương ph�p tuy�n truyền, địch vận v� cả trong khả năng k�ch th�ch l�ng y�u nước của nh�n d�n Việt Nam trong trận chiến một mất một c�n với Cộng Sản. Một bản nhạc "Tiếng H�t S�ng L�" của Phạm Duy, một b�i thơ "B�n Kia S�ng Đuống" của Ho�ng Cầm đ� l�m ch� b�c kh� chịu rồi th� l�m sao tạo được niềm tin trong c�c thế hệ thanh ni�n miền Nam. Đọc lại lịch sử, ngay từ hiệp ước Gi�p Tuất 1847, thực d�n Ph�p đ� bắt đầu theo đuổi ch�nh s�ch chia ba miền để dể bề cai trị. Ch�nh s�ch đ�, kh�ng tr�nh khỏi, đ� thu h�t một số người Việt tại miền Nam theo Ph�p hay hoạt động trong khu�n khổ luật định của Ph�p. Nếu thực d�n Ph�p, v� một l� do n�o kh�c đ� theo đuổi ch�nh s�ch "Bắc kỳ tự trị", th� người Việt miền Bắc cũng sống trong một ho�n cảnh ch�nh trị tương tự như thế m� th�i. Mặc d� lớn l�n trong một ho�n cảnh lịch sử đặc biệt của miền Nam, c�c nh� c�ch mạng miền Nam đ� thể hiện l�ng y�u nước theo những phương c�ch th�ch hợp với ho�n cảnh ch�nh trị tại miền Nam v� điều kiện trưởng th�nh của họ. Nhiều nh� y�u nước đ� tranh đấu c�ng khai, hợp ph�p, v� t�m c�ch thay đổi vận mệnh đất nước bằng cuộc vận động d�n chủ �n h�a, tuy c� thể chậm hơn nhưng bền vững. C�c tư tưởng d�n chủ Ch�u �u của Jean-Jacques Rousseau, Montesquieu cũng đ� qua c�nh cửa t�m hồn khai ph�ng của Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh m� du nhập v�o Việt Nam. V� nhờ đ�, miền Nam đ� trở th�nh chiếc n�i của nền d�n chủ Việt Nam thời hiện đại. Thật cảm động biết bao khi đọc lời kể của nh� c�ch mạng Nguyễn An Ninh về chuyện đi Ph�p của �ng: "Trước khi t�i rời khỏi xứ để sang đ�y du học, cha t�i đ� dẫn t�i l�n lăng �ng L� Văn Duyệt v� bắt t�i phải thề trước mộ của Ng�i Tả Qu�n rằng: T�i kh�ng bao giờ chạy theo danh lợi sau khi đ� th�nh t�i, m� phải đem t�i năng đ� học được phục vụ cho c�ng cuộc giải ph�ng giống n�i tho�t khỏi �ch n� lệ của Ph�p. T�i nguyện đeo đuổi đến c�ng ch� hướng của m�nh d� phải hy sinh cả cuộc đời." (Theo L� T�ng Minh trong bi�n khảo "Nguyễn An Ninh, Nh� C�ch Mạng D�n Chủ Tiền Phong Trong Lịch Sử Hiện Đại Việt Nam"). Kh�ng ai phủ nhận l�ng y�u nước của c�c nh� c�ch mạng Ho�ng Hoa Th�m, Phan Bội Ch�u, Nguyễn Th�i Học chủ trương cứng rắn đối với thực d�n Ph�p, nhưng để nh�n xa v�o tương lai d�n tộc, th� phương c�ch đấu tranh �n h�a, trực diện, tiết kiệm m�u xương của những nh� tư tưởng Duy T�n như Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh th�ch hợp với xu hướng ph�t triển của thời đại hơn. Năm 1925, ch�ng thanh ni�n 25 tuổi Nguyễn An Ninh đ� n�i những lời như ti�n tri: "Đối với nước Annam ng�y nay (năm 1925), gi�nh lại độc lập l� qu� sớm. V� ch�ng ta chưa đủ sức g�n giữ độc lập đ�, v� sẽ mất n� ngay h�m sau ng�y chiến thắng. Ch�ng ta chưa c� đầy đủ � thức kỷ luật v� � thức khoa học cần thiết đ� tạo th�nh sức mạnh cần thiết cho c�c d�n tộc văn minh, hiện đại." (Theo L� T�ng Minh, đ� dẫn ở tr�n). C�c nh� l�nh đạo miền Nam, thay v� nối tiếp sự nghiệp của Phan Chu Trinh, Nguyễn An Ninh, Phan Văn H�m v.v.. vận dụng sức mạnh d�n tộc c�ng l�c với mở mang d�n tr�, can đảm giải th�ch ho�n cảnh kh� khăn của c� nh�n họ v� thể hiện l�ng y�u nước bằng c�c chương tr�nh canh t�n đất nước cụ thể, đ� x� đẩy nhau v�o những cuộc tranh quyền đoạt lợi triền mi�n. Trong khi giới l�nh đạo Cộng Sản đồng h�a cuộc cuộc chiến tranh chống Mỹ, l� bước nối tiếp tự nhi�n của cuộc chiến tranh chống Ph�p, th� c�c nh� l�nh đạo miền Nam, v� l� do c� nh�n hay v� thiếu kiến thức ch�nh trị, kh�ng thể chứng minh đ� l� hai cuộc chiến ho�n to�n kh�c biệt về mục đ�ch, chẳng những kh�ng li�n hệ g� nhau m� c�n m�u thuẫn nhau. Cuộc chiến tranh chống thực d�n Ph�p l� cuộc chiến đầy ch�nh nghĩa của to�n d�n v� cuộc chiến Việt Nam sau 1954 l� chiến tranh � thức hệ x�m lược nhằm x�ch h�a Việt Nam. Đảng Cộng Sản như lo�i d�y ch�m gởi độc hại đang h�t dần chất nhựa nguy�n tr�n c�y cổ thụ bốn ng�n năm Việt Nam. Do đ�, cơ sở l� luận quyết định v� cốt tủy để thắng được Cộng Sản l� t�ch họ ra khỏi d�n tộc v� chứng minh t�nh m�u thuẫn, t�nh đối kh�ng, t�nh phản khoa học trong khẩu hiệu "D�n tộc v� Chủ Nghĩa X� Hội" m� họ cho l� mục ti�u Việt Nam đang hướng tới. Nửa thế kỷ, một d�ng s�ng. Năm mươi năm, một b�i học đầy xương m�u. Vận mệnh d�n tộc đ� đặt tr�n vai qu� ch� b�c những trọng tr�ch qu� nặng nề so với khả năng g�nh v�c của qu� ch� b�c. Qu� ch� b�c đ� đi qua một chặng đường d�i, d� th�nh c�ng hay thất bại cũng đ� l� lịch sử. Kinh nghiệm của qu� ch� b�c sẽ l� những b�i học cần thiết cho c�c thế hệ mai sau. Những điều qu� ch� b�c viết, trong ch�n th�nh v� tr�n trọng, sẽ l� những t�i liệu lịch sử v� c�ng qu� gi�. Những chiếc l� v�ng sẽ rụng đi nhưng chồi xanh sẽ mọc. Tuổi trẻ Việt Nam học lịch sử kh�ng phải để rồi tr�ch m�c c�c thế hệ �ng cha nhưng học để l�m lịch sử, để tr�nh những vết xe đ� một thời l�m nghi�ng đổ non s�ng, v� quan trọng nhất, để biết giữ g�n văn h�a Việt Nam. Nh� c�ch mạng Nguyễn An Ninh đ� n�i trong buổi diễn thuyết đầu ti�n của �ng tại S�i G�n năm 1923: �D�n tộc n�o để cho nền văn h�a ngoại bang ngự trị th� kh�ng thể độc lập thật sự v� văn h�a l� t�m hồn của d�n tộc.� Lời n�i của nh� c�ch mạng Nguyễn An Ninh 80 năm trước đến h�m nay vẫn c�n l� tiếng k�u trầm thống. Năm mươi năm qua, nền trời văn h�a Việt Nam đ� v� đang bị che khuất bởi những đ�m m�y đen, từ Nho Gi�o lạc hậu đến Thực D�n b�c lột v� h�m nay Cộng Sản độc t�i. C�u n�i của ch�ng thanh ni�n Việt Nam 23 tuổi Nguyễn An Ninh, v� thế, xứng đ�ng l� kim chỉ nam cho thế hệ trẻ Việt Nam ng�y nay. C�u ngạn ngữ Đ�ng phương nhưng rất phổ biến ở T�y phương: "Đừng nguyền rủa b�ng tối m� h�y thắp l�n ngọn nến" chưa bao giờ � nghĩa hơn h�m nay. Việt Nam sẽ c� tự do v� no ấm. Đ�m d�i độc t�i Cộng Sản sẽ tan đi trong b�nh minh d�n chủ. V�ng. Nhưng để đạt được c�c mục ti�u đ�, trước hết, mỗi người Việt, d� ở đ�u, h�y thắp l�n trong l�ng m�nh ngọn nến được l�m bằng chất liệu thuần t�y Việt Nam. Đừng đổ thừa ai v� cũng kh�ng n�n ho�n to�n tr�ng cậy v�o ai kh�c để mang cơm no �o ấm đến cho d�n tộc m�nh. Nh� c�ch mạng Phan Chu Trinh đ� ph�t biểu khi Thống Đốc Ph�p thẩm vấn �ng tại C�n Đảo 1908: "Người nước Nam chui n�p dưới ch�nh thể chuy�n chế tr�n ng�n năm, chưa c� tư c�ch quốc d�n độc lập, dầu c� nhờ cậy sức nước ngo�i th� chỉ diễn c�i tr� "dịch chủ t�i n�" kh�ng c� �ch g�." (Theo Vọng Đ�ng, Danh Nh�n C�ch Mạng Việt Nam). Năm mươi năm l� một quảng đường d�i. Ch�ng ta đ� hơn một lần trể hẹn với non s�ng, nhưng kh�ng phải v� thế m� kh�ng c�n cơ hội n�o kh�c. Cơ hội vẫn c�n đ� nếu ch�ng ta biết đo�n kết, thấy được hướng đi chung của d�n tộc v� thời đại. Ch�ng ta c� nhiều qu� khứ nhưng đất nước chỉ c� một tương lai, đ� l� tương lai tự do, d�n chủ, nh�n bản v� khai ph�ng cho những ai, sau những đi�u t�n đổ vỡ, c�n biết nhận ra nhau, c�n biết y�u thương mảnh đất thi�ng li�ng, vinh quang v� thống khổ Việt Nam. Trần Trung Đạo

-- Trần Trung Đạo (trantrungdao@aol.com), November 07, 2004.

Response to Nửa Thế Kỷ, Một Dòng Sông

Hay

-- cs (cs@yahoo.com), November 08, 2004.

Response to Nửa Thế Kỷ, Một Dòng Sông

Thành thật khen ngợi bài viết hay .

-- thich du thu (toollovers@comcast.net), November 09, 2004.